Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Göç, Mülteciler ve Nüfus Komitesi Raporu
“Geri kabul düzenlemeleri: düzensiz göçmenlerin geri gönderilmesine yönelik bir mekanizma”
16 Mart 2010
Raportör: Ms Tineke STRIK, Hollanda, Sosyalist Grup
Özet
Geri kabul anlaşmaları, bir ülkenin kendi yurttaşlarını geri kabul yükümlülüklerini ortaya koyar ve tanımlar. Kimi geri kabul anlaşmaları ayrıca taraf devletlerin kendi topraklarından geçen üçüncü ülke yurttaşlarını geri kabul yükümlülüğü taşıyacakları koşulları da belirler. Geri kabul anlaşmalarını savunanlar bu anlaşmaların insan hakları açısından yansız olduklarını, sadece düzensiz göçmenlerin yerlerine gönderilmeleri için bir araç olarak işlev gördüklerini ileri sürerler. Daha kuşkucu bakanlar ise, geri kabul anlaşmalarının düzensiz göçmenlerin insan hakları ve uluslararası korunma ihtiyacı olanların da ülkelerine geri gönderilmeme hakkı açısından tehdit oluşturma riski barındırdığını iddia ederler.
Kaygıların ana nedeni, üçüncü ülke yurttaşlarının geri kabulüyle ilgilidir. Kendi kaynak ülkeleri olmayan bir ülkeye iade edilen düzensiz göçmenler, özellikle sosyal haklar bakımından sürdürülemez bir duruma düşme riskiyle karşı karşıya kalabilirler. Ayrıca, üçüncü ülkeye gönderilenlerin, geçtikleri ülkelerin herhangi birinde sığınma başvurusu imkânı bulamadan kendi çıkış ülkelerine geri gönderilmeleri gibi bir risk de söz konusudur. Avrupa Birliği geri kabul anlaşmaları 2007 yılından bu yana yalnızca bu gruba uygulandığından, bugüne dek üçüncü ülke yurttaşlarının geri kabulüyle ilgili pek az deneyim edinilmiştir. Geçiş ülkelerine dönüşlerin sayısında artış beklenebileceğinden, bu gelişime yakından bakılması önem kazanmaktadır. Geri kabul anlaşmalarının uygulanmasına ilişkin istatistik bilgi bulunmamaktadır.
Parlamenter Meclisi üye devletlerle Avrupa Birliği’nin yalnızca insan haklarına saygılı ve işleyen bir sığınmacı sistemine sahip ülkelerle görüşülüp uygulanmasını tavsiye etmektedir. Burada geri kabul anlaşmalarının insan hakları açısından uygun hukuksal güvenceler içermesinin sağlanması öngörülmektedir. Üye devletlerden ayrıca geri kabul anlaşmalarının uygulanmasına ilişkin istatistik toplamaları ve bir de bunların kullanımına ilişkin bir izleme mekanizması oluşturma konusunu düşünmeleri istenmektedir.
Belgeyi pdf formatında bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız. (Türkçe)
Belgenin orijinalini pdf formatında bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız. (İngilizce)